Geleceği, değer bilen hizmetkar liderlerin şekillendireceğine inanıyorum. Bu yazımda hizmetkar liderlik kavramını çeşitli kitaplardan okuduğum ve kendi görüşlerim ile derlediğim şekli ile sizlere aktarmayı amaçladım.
Hizmetkar liderlik kavramı 70’li yıllarda gündeme gelen ve zaman içinde gelişimini sürdüren bir kavram. Günün koşullarına göre popüler ancak geçici liderlik anlayışlarının aksine hizmetkar liderlik, iyi örnekler ile zenginleşerek çok daha geniş bir kabul gördü ve liderliği yeniden tanımladı.
Hizmetkar liderlik, liderliğin alışılagelmiş anlamına aykırı olarak işleyen bir yaklaşıma sahiptir. Bu özelliği ile karşımıza bir paradoks olarak çıkmaktadır. Liderlik denildiği zaman zihnimizde canlanan görüntüler, liderlerin hizmetkar olmaları ile örtüşmez. Bildiğimiz anlamdaki liderler etki yaratırlar ve takipçilerini de harekete geçirirler.
Peki, liderlik nasıl aynı anda hem hizmet etmek hem de etki oluşturmakla olabilir? Yani nasıl oluyor da kişi aynı anda liderlik yapan ve hizmet eden taraf olabiliyor?
İşte tam bu noktada hizmetkar liderlik yaklaşımı, bu iki kavramın olumlu yönlerini alarak birbirleriyle uyum içinde ve hatta birbirlerini güçlendirecek şekilde birleştirilmiş hali olarak karşımıza çıkıyor. Bunu başarabilmenin temelinde yatan güç, taşıdığı eşsiz motivasyondur.
ABD’li iş insanı ve yazar Max De Pree şöyle demiştir; “Liderin ilk görevi gerçekliği tanımlamaktır.Son görevi ise teşekkür etmektir.İkisi arasında lider bir hizmetkardır.”
Hizmetkar lider ilk önce hizmet eder.
Hizmetkar liderlik, öncelikle kişinin hizmet etmek istemesi yönünde içten gelen doğal bir duygu ile başlar. Yani samimiyet çok önemlidir.Daha sonra beliren liderlik etme isteği ise bilinçli bir seçimdir.
Önümüzdeki dönemlerde daha çok öne çıkacak yetkinlikleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
- Daha iyi dinlemek, anlamak için dinlemek
- “Biz” demeyi becerebilmek, “Ben” dilini bırakmak
- Değişimi ve yerine göre esnemeyi becerebilmek, sürekli gelişimi sağlayabilmek
- Ekibine teşekkür etmek, başarıyı birlikte kutlamak
- Başarısızlıklardan ders almak, moral bozmadan hep daha iyiyi hedeflemek
ve tüm bunları yine samimiyetle yapabilmek önemlidir. Yukarıda da belirttiğim
gibi hizmetkar liderlik samimiyeti barındırır.
Liderin hizmet etmesindeki ana neden, kendisini takip edenlerin başarılı olmasını istemesidir. Hizmetkar liderlik, takipçileri herkesin iyiliğine hizmet edecek görevleri tamamlayıp ulaşmak istedikleri amaçları gerçekleştirirken, onların bireysel gelişimleri ve iyilik hallerinin sağlanması ve artırılmasını amaç edinmiştir.
Bunu başarabilmek için devamlı olarak onların nelere ihtiyacı
olduğunu bulmaya çalışırlar. Gayeleri takipçileri tarafından memnun edilmek değil, onların hayatlarında fark yaratmak olduğu için, ortaya koydukları çaba tüm organizasyonun güçlenmesine hizmet eder.
Hizmetkar Liderlik, liderlerin takipçilerini baskı ile kontrol etmeden onlara liderlik ettiği bir ilişki gerektirir.Bu tür liderler diğer insanlara gerçekten önem ve değer verir. Ne olursa olsun güvenilir kişilerdir ve onlar da çevresindekilere güven duyarlar. Güven; tamamen dürüst, açık ve şeffaf şekilde eylemleri, ifade edilen değerlerle tutarlı şekilde gerçekleştirerek ve takipçiye güven duyulduğunu hisettirerek kurulur.
Pandemi döneminde bu kavramın önemi daha da arttı. Samimi şekilde liderlik yapan ve çalışanlarına, paydaşlarına ve takipçilerine hizmetkar liderliği yayan ve değer bilen liderler ortama değer kattı.
Sert liderlik dönemi bir anlamda sona erdi. Yeni denge unsuru şefkatli liderlik oldu. Şefkat bir zayıflık değil tam aksine stratejik bir güçtür.Şefkatli lider; otorite değil etki arar. Talep etmez, teşvik eder. Ekip üyelerine çabalarını, becerilerini, anlayışlarını, tutkularını, coşkularını ve daha büyük bir iyilik için birlikte çalışmaya bağlılıklarını birleştirmeleri için yol gösterir
Hizmetkar Liderlik Özellikleri;
Hizmetkar liderler, hizmete öncü olma özellikleri yanında bir takım özellikler taşımaktadır.
- Dinleme
- Empati
- İyileştirme
- Farkındalık
- İkna etme
- Kavramsallaştırma
- Öngörü (önsezi)
- Yöneticilik(Hizmet etme)
- İnsanların gelişimine katılım
- Takım oluşturma
İnsanın ve dolayısıyla insani değerlerin giderek önem kazandığı günümüz dünyasında hizmetkar liderler, klasik liderlerden farklı olarak sergiledikleri öngörülü, samimi, dürüst, alçak gönüllü, fedakar, sorumlu tavır ve davranışlarıyla, çalışanların ve dolayısıyla işletmelerin başarısında önemli katkı sağlamaktadırlar.
Hizmet üretimi, takım çalışması ve yaratıcılığın ön planda olduğu günümüz dünyasında, hizmetkar liderler işletmelerin başarılarındaki en önemli unsurlardan biri olacaklardır.
Pandemi ile birlikte tüm dünya işin geleceğinin nasıl olacağını düşünüyor. Ve bu durum 3 konu etrafında konuşuluyor
Yeni iş düzenini,
Uzaktan Liderliği,
Başarının tanımını konuşuyorlar.
Özellikle 4 konunun da odak alanı olarak belirlediğini görüyoruz.
Güven, Şefkat, İstikrar, Umut; çalışan ve liderin dünyasında ön plana çıkıyor.
Yukarıda bahsettiğim konuşulan odak konular bizim de odağımız. Pandemi tabii ki kötü bir şey ama ne öğretti diye bakarak gelişimimizi sağlamayı ve umutla bakarak, nasıl daha iyiye gideriz odağı ile ilerlemeyi tercih ettik ve öyle de yapmaya devam edeceğiz.
Bankamız süreçlerinde önce “İnsan” sonra “Çalışan” mantığı ile ilerliyoruz. “Biz” kültürü ile sizlerin değerli çabaları ve katkıları ile bu zor dönemde de başarı ile ilerledik. Bir yandan teknik bilgi ve becerimizi geliştirirken bir yandan da kişisel gelişimimizi geliştirmeye devam ediyoruz. Tüm Finansçılarımızın da kendi gelişimlerine yatırım yapmasını önemsiyoruz.
Uzaktan ve hizmetkar, değer bilen liderlik tarzı bankamızda her dönem önemli idi. Bu yönetim ve liderlik tarzını bu dönemde de samimi şekilde daha odaklı ele almaya, yaymaya ve yaşatmaya devam edeceğiz.
Sağlıkla,
Cenk Akıncılar
Yararlanılan kaynaklar; Hizmetkar Liderlik, Değer Bilen Liderlik, https://www.
leadfitdevelopment.com/
